فروش گیاه بونسای در شیراز " درباره گل بن سای " نحوه نگهداری و مراقبت

✅ معرفی گیاه بونسای :

پرورش گل بن سای نیازمند آگاهی از نحوه و زمان آبیاری ، شرایط رطوبت ، نور ، گرما و همچنین آگاهی از نحوه تکثیر و نیز آشنایی با آفات و بیماری های این گیاه است در این مطلب خانه گل شیراز تمام نکات درباره نگهداری هر چه بهتر بونسای را به شما خواهد گفت و همچنین میتوانید با انواع بونسای آشنا شوید.

” بونسای “ یکی از خاصترین گیاهان آپارتمانی است که فرمی شبیه به یک درخت مینیاتوری و کوچک دارد و از محبوبیت زیادی برخوردار است. انواع بونسای در واقع گیاهی تربیت شده و هرس شده است که به مرور زمان با فرم دهی و هنر باغبانی به این شکل خاص درآمده و تداعی کننده یک درخت بزرگ برای ما است. اما این درخت اسرار آمیز و کوچک ، چگونه درست می‌شود و زادگاه اصلی آن کجا است ؟! در این مقاله همراه ما باشید تا با مفهوم بونسای، شرایط نگهداری آن و بهترین بونسای های آپارتمانی آشنا شوید. همچنین میتوانید در مورد فواید نگهداری بونسای نیز بخوانید...

” بونسای – Bonsai “ به گیاهان یا درختهایی گفته می‌شود که در طبیعت در اندازه های بزرگ و چند متری وجود دارند اما برای استفاده در فضای داخل ، با کمک روشهای خاصی مانند هرس کردن ، پیوند زدن و … فرم دهی و کوچک سازی شده اند. پرورش بونسای به هنر و فن باغبانی و از همه مهمتر صبر برای تربیت گیاه و پرورش آن به فرم دلخواه نیاز دارد چرا که بونسای یک شاخه کوچک و یا یک گیاه کوچک است که طی فرایندهایی که روی آن صورت می‌گیرد فرم می‌گیرد و به شکل درخت در می‌آید.

خاستگاه اصلی کلمه بونسای کشور ژاپن است اما در واقع مفهوم کلی آن از هنر چینی ” penzai ” یا پنجینگ گرفته شده است. این هنر زیبا اولین بار در قرن ششم توسط بازدید دیپلمات های ژاپنی و دانشجویان بودایی از چین ، به ژاپن برده شد. کلمه “penzai” در ژاپن ” Bonsai ” تلفظ می‌شود و به همین دلیل کلمه بونسای امروزه شناخته شده تر است.

ویژگی جالب بونسای چیست ؟

پرورش بونسای یک روش زیبا و لذت بخش برای باغبانان است و با یک شاخه درخت ، نهال کوچک و یا یک درختچه شروع می‌شود که با هرس کردن به فرم و اندازه دلخواه تبدیل می‌شود. اندازه بونسای به انتخاب سبک مورد نظر و گیاه اصلی بستگی دارد اما به طور کلی نباید ارتفاع آن خیلی بلند شود و با هرس کردن می‌توانید ارتفاع آن را به دلخواه کوچک کنید.

یکی از ویژگی های اصلی بونسای طول عمر زیاد آن است. عمر طولانی بونسای به دلیل هرس مداوم شاخه ها و ریشه ها است، به این صورت که کوتاه کردن ارتفاع گیاه سبب می‌شود تا ریشه برای رساندن مواد غذایی به شاخه ها مشکلی نداشته باشد و مواد غذایی را به تمام نقاط گیاه برساند و از این نظر گیاه عمر طولانی تری داشته باشد.

انواع گیاه بونسای :
گیاهان بونسای انواع بسیار زیادی دارند و هر روز نیز به مدل های مختلف آنها افزوده می‌شود. این تنوع از فلسفه روش بونسای یعنی کوچک سازی گیاهان یا درختهای بلند قامت و بزرگ برای استفاده در منزل نشأت می‌گیرد. بنابراین هر گیاهی که ریشه بزرگ، تنه چوبی و شاخه های ظریف داشته باشد و تداعی کننده درختهای بزرگ باشد، می‌تواند به عنوان بونسای استفاده شود. به صورت کلی تمامی بونسای ها در دسته های زیر قرار می‌گیرند :

انواع بونسای بر اساس محیط نگهداری :
بونسای ها نیز مانند گیاهان به دو دسته آپارتمانی و فضای باز تقسیم می‌شوند :

بونسای آپارتمانی :
این نوع بونسای می‌تواند به راحتی در فضای آپارتمان رشد کند. برای پرورش این بونسای از گیاهانی مانند : شفلرا ، بنجامین ، کراسولا و... استفاده می‌شود.

بونسای باغچه‌ای ( فضای باز ) :
انواع بونسای باغچه ای شامل گیاهانی می‌شوند که در طبیعت و باغچه ها دیده می‌شوند و در هوای آزاد رشد کرده و به سرما مقاومند. گیاهانی مانند افرا ژاپنی ، نارون ، جونی پروس یا ژانویه و … در دسته بونسای باغچه ای قرار می‌گیرند. نهال یا شاخه جوان درختانی که میوه تولید می‌کنند مانند زردآلو ، گیلاس ، سیب و … را نیز می‌توان به روش بونسای پرورش داد.

انواع بونسای آپارتمانی بر اساس خزان :

خزان کننده : بونسای های خزان کننده در فصل پاییز و زمستان به دو صورت ریزش برگها و یا تغییر رنگ برگها خزان می‌کنند. مانند بونسای افرا ، درخت نارون ، بلوط ، ابریشم و …

همیشه سبز : درختهای همیشه سبز مانند سوزنی برگها و کاج ها از گزینه های اصلی بونسای های همیشه سبز هستند.

انواع بونسای بر اساس ارتفاع :

مینیاتوری ( سایز کوچک ) : بونسای‌هایی که تا 10 سانتی‌متر ارتفاع دارند.

متوسط : بونسای‌هایی که 10 تا 30 سانتی‌متر ارتفاع دارند.

بزرگ : بونسای‌هایی که 60 تا 70 سانتی‌متر ارتفاع دارند.

✅ نور مناسب گیاه بونسای : نور مورد نیاز هر بونسای نیز به نوع آن بستگی دارد. اما به صورت کلی نور غیر مستقیم متوسط تا زیاد برای انواع بونسای مناسب است. می‌توانید بونسای خود را با حداقل یک متر فاصله از پنجره دارای پرده با نور غیر مستقیم قرار دهید.

✅ دمای مناسب گیاه بونسای : دمای متعادل بین 18 الی 23 درجه سانتی گراد برای بونسای مناسب است. بسته به نوع بونسای : گرمسیری یا سردسیری بودن آن بر تعیین دمای محیط اثر می‌گذارد ، بنابراین قبل از خرید گیاه بهتر است از نوع و شرایط دمایی آن اطلاع داشته باشید.

✅ میزان رطوبت گیاه بونسای : درختان گرمسیری نیاز به رطوبت هوا دارند. در داخل خانه میزان رطوبت بسیار کم است خصوصا اگر از سیستم تهویه مطبوع یا گرمایشی استفاده کنید. برای تامین رطوبت بونسای های آپارتمانی بهتر است از سینی سنگ ریزه استفاده کنید یا بونسای خود را غبار پاشی کنید. توجه داشته باشید برای غبار پاشی آب مورد استفاده فاقد املاح باشد در غیر اینصورت بر روی برگ ها لکه های رسوب آب باقی می‌ماند.

✅ نحوه آبیاری گیاه بونسای : ریشه های بونسای به دلیل هرس شدن و کوتاه شدن منظم به آبیاری زیاد حساس است اما به آبیاری منظم بعد از خشک شدن سطح خاک نیاز دارد. آبیاری گیاهان بونسای به دمای محیط وابسته است ، بنابراین در فصول سرد که خاک دیرتر خشک می‌شود ، آبیاری را کمتر کرده و در روزهای گرم تابستان آبیاری را بیشتر کنید. آبیاری زیاد برای بونسای بسیار مضر است و سبب غرق آب شدن ریشه ها و از بین رفتن گیاه می‌شود.

نکته : با توجه به ارتفاع کم گلدان و کم بودن حجم خاک ، خاک بونسای زودتر از گیاهان معمولی خشک می‌شود ، به همین دلیل بهتر است آبیاری بعد از غروب آفتاب صورت بگیرد تا در معرض نور زیاد قرار نگیرد و دیرتر خشک شود.

✅ خاک مناسب گیاه بونسای : ترکیب خاک مخصوص بونسای با خاک و کود آماده می‌تواند گزینه مناسبی برای انواع بونسای ها باشد. خاک سبک و زهکشی شده و غنی از مواد مغذی برای رشد بهتر بونسای مناسب است. توجه داشته باشید که نوع خاک به دما ، نور ، شرایط محیطی و از همه مهمتر نوع بونسای بستگی دارد.

✅ کود دهی گیاه بونسای : حتی غنی ترین خاک ها نیز روزی عاری از مواد مغذی می‌شوند و نمی‌توانند نیازهای بونسای را تامین کنند. اگر چه به دلیل ارتفاع کم بونسای و هرس مداوم ، این گیاه به کود دهی زیادی نیاز ندارد اما در فصول رشد بهتر است از کودهای مخصوص بونسای استفاده کنید تا رشد بهتری داشته باشد.

نکته : از دادن همزمان 2 کود به گیاه خودداری کنید و حتما 2 هفته بین آنها فاصله بیندازید.

✅ نحوه تکثیر گیاه بونسای : برای تکثیر بونسای مناسب ترین زمان انتهای زمستان ، اوایل بهار و تابستان هست.
گیاهانی که دارای چوب سخت تر هستند را در اواخر زمستان و دیگر گیاهانی که دارای چوب نرم تر هستند را در بهار و تابستان تکثیر میکنند. در تمامی روش های تکثیر باید به یاد داشته باشید که ابزار ، محل کار و دست هایتان باید ضد عفونی شده و تمیز باشد تا از انتقال هرگونه بیماری به گیاه جلوگیری شود. وسیله برشی شما نیز باید تمیز و تیز باشد تا به گیاه آسیبی نرسد. با در نظر گرفتن این موارد به توضیحات تکمیلی تکثیر گیاه بونسای می پردازیم.

روش های تکثیر و افزایش بونسای : برای آن که بونسای را خودتان تکثیر کنید و پرورش دهید ، سه روش مختلف وجود دارد که هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.

در نظر داشته باشید که بونسای ، همان درخت است پس زمان ریشه دهی و رشد آن طولانی تر از انواع گیاهان با شاخه های نرم و سبز است ؛ بنابراین اگر قصد پرورش بونسای در منزل را دارید باید صبر و حوصله زیادی به خرج دهید و از گیاه انتظار رشد سریع نداشته باشید.

آیا روش تکثیر انواع بونسای با یکدیگر تفاوت دارد؟ خیر ؛ روش تکثیر برای انواع گونه های بونسای به یک شکل است ؛ فقط در برخی موارد شاهد آن هستیم که مثلا برای بونسای های میوه دار مانند بونسای انار یا بونسای سیب و ... روش پیوند کارایی بیشتری دارد و اکثر مواقع از آن روش استفاده میشود.

روش های تکثیر بونسای : کاشت بذر ، قلمه زدن ، پیوند زدن

✅ تعویض گلدان گیاه بونسای : گیاه بونسای یکی از پر طرفدارترن گیاهان در بین علاقمندان به گل و گیاه است که بسته به نوع گیاه ، سن و نحوه شکل دهی که دارد از 100 هزار تومان تا میلیون ها تومان قیمت گذاری می شود. در این مقاله به نحوه تعویض گلدان درخت بونسای و نکاتی که باید برای این کار رعایت شود می پردازیم.

بهترین زمان برای تعویض گلدان و خاک بونسای ها قبل از شروع فصل رشد می باشد. زمان مناسب تعویض گلدان برای اکثر گونه های بونسای اواخر زمستان و اوایل بهار است. برای خاک گلدان این درختان می توان از انواع ترکیباتی که برای خاک وجود دارد استفاده کرد. به طور معمول از خاک معمولی همراه کوکوپیت و پیت ماس برای این درخت استفاده می شود.

در این درختان از سر گرفتن فعالیت توسط ریشه‌های هرس شده مهم است. باید به مدت‌ زمانی که ریشه‌های هرس شده در معرض دمای کم محیط قرار می‌گیرند نیز توجه کرد. اگر در طی فصل زمستان و دوره استراحت گیاه دمای محیط نگهداری نیز سرد باشد ، ریشه‌ها تا زمانی که گیاه رشد مجدد خود را در بهار شروع نکند خود را ترمیم نمی‌کنند. بنابراین اگر که در ابتدای فصل زمستان گلدان بونسای عوض شود ، به دلیل عدم رشد و فعالیت گیاه ، ریشه‌ها نیز ترمیم خود را شروع نمی‌کنند و به مدت چند ماه در محیطی مرطوب غیر فعال باقی می‌مانند و این مسئله خطر مشکل پوسیدگی ریشه و دیگر عفونت‌ها را افزایش می‌دهد. بنابراین بهتر است که تعویض گلدان را زمانی انجام دهیم که گیاه فعالیت چندانی نداشته باشد. این زمان نزدیک به زمان شروع فعالیت و رشد گیاه در نظر گرفته می شود تا فاصله بین هرس ریشه و شروع رشد و ترمیم ریشه‌ها کاهش یابد.

هرچند وقت یکبار باید گلدان بونسای را تعویض کرد؟

زمانی که ریشه‌های گیاه تمامی حجم گلدان را اشغال کرد زمان تعویض گلدان است. در این زمان ریشه‌های بسیار بلندی به شکل حلقوی محیط داخلی گلدان را پر می‌کنند. همچنین ریشه‌ها از منافذ انتهایی گلدان بیرون می‌آیند. اینکه چه مقدار از نظر زمانی طول می‌کشد تا گیاه به این مرحله برسد ، در گیاهان مختلف با توجه به تفاوت در سرعت رشد آنان ، فرق می‌کند. به عنوان مثال گیاهان با سرعت رشد بالا همانند انجیر و شربین زودتر به این مرحله می‌رسند.

از دیگر عوامل مؤثر در فرا رسیدن زمان تعویض گلدان و نیاز به انجام عمل هرس ریشه ، اندازه گلدان بونسای است گلدان هر مقدار کوچک‌تر باشد زودتر به تعویض گلدان نیاز می‌شود. میزان حجم توده ریشه‌های فعال عامل دیگر تعیین زمان تعویض گلدان است زیرا وجود ریشه‌های فعال منجر به تعویق زمان تعویض گلدان می‌شود. عامل دیگر تعیین کننده زمان تعویض گلدان بونسای سن درخت است.

✅ نحوه هرس گیاه بونسای : مراحل هرس بونسای : 1. مشخص کردن فصل هرس : مشخص کنید در چه فصلی درخت شما باید هرس شود. درختان بونسای فقط باید در طی زمان معینی از سال هرس شوند. چرا که درخت فرصت کافی برای بهبودی از زخم ایجاد شده هنگام هرس را داشته باشد. فصل هرس ایده آل بین گونه های درختان متفاوت خواهد بود ، اما معمولاً در طول بهار و تابستان وقتی رشد گیاه بیشتر و سریعتر است بهتر است هرس انجام شود. 2. زمان کافی برای بهبودی هرس : درخت باید زمان کافی برای بهبودی از هرس داشته باشد. به یاد داشته باشید هرس در گیاه زخم ایجاد می کند و گیاه را در معرض خطر عفونت قرار می دهد و برای بهبودی نیاز به انرژی اضافی دارد. از آنجا که درختان بونسای برای حفظ شکل خود باید مرتباً هرس شوند ، مهم است که برای فاصله زمانی بین دو هرس برنامه ریزی های اصلی را انجام دهید. 3. مشخص کردن شاخه ی هرس : مشخص کنید که کدام شاخه ها باید هرس شود. پیرایش شاخه های درخت بونسای یعنی کنترل مسیر رشد. این کار به دو دلیل انجام می شود : برای زیبایی و برای ثبات ساختاری. به دلایل زیبایی شناسی ، شاخه هایی که به هم ریخته و در هم تنیده شده است را حذف می کنید. مانند شاخه هایی که از میان یکدیگر عبور کرده اند یا شاخه هایی که با زوایای بسیار تند رشد کرده اند و یا شاخه هایی که در میان تنه رشد کرده اند و خط مداوم آن ها را قطع می کند. به دلایل ساختاری ، شاخه های جوانی که باعث افزایش رشد در مناطق ضعیف می شود را باقی می گذارید. به عنوان مثال شاخه هایی که در قسمت های نازک تر تنه باقی می مانند به ضخیم شدن آن کمک می کنند. اگر تنه در یک جهت به شدت خم شده است ، ضمن حفظ بقیه شاخه هایی که در جهت مخالف هستند شاخه های آن قسمت و آن جهت را بردارید. 4. اصلاح و هرس ریشه ها به ترتیب : به ترتیب گفته شده ریشه های درخت بونسای را اصلاح و هرس کنید. به این مورد در هنگام هرس دقت فراوان داشته باشید که قسمت های روی زمینی و زیرزمینی درخت بونسای شما باید به یک نسبت هماهنگ با هم باقی بمانند. زمانی سیستم ریشه درخت را اصلاح کنید که بخواهید از رشد شدید آن جلوگیری کنید. گاهی رشد به حدی سرعت دارد که می تواند شما را مجبور به هرس بیشتر کند و هرس نیز می تواند گیاه را در معرض عفونت و پوسیدگی قرار دهد.

✅ مشکلات و بیماری گیاه بونسای : در زیر برخی از مشکلاتی که میتونه برای گیاه شما پیش بیاد رو مطرح میکنیم :

مشاهده پشه و مگس زیاد در خاک و اطراف گلدان : علت : باتلاقی شدن خاک و رطوبت زیاد. روش درمان : آبیاری را کاهش دهید و تا زمان خشک شدن خاک آن را آبیاری نکنید. اگر خاک سفت و بدون زهکشی مناسب است ، آن را عوض کنید و از خاک با زهکشی مناسب و دارای شن و ماسه و کوکوپیت استفاده کنید. در صورت وجود پشه و مگس های زیاد ، از اسپری حشره کش استفاده کنید.

جذب نکردن آب : علت : سفتی خاک ، وجود کرم خاکی. روش درمان : گلدان را به آرامی سر و ته کنید و گیاه و خاک آن را خارج کنید. با دقت بررسی کنید که در خاک کرم خاکی زیادی وجود دارد یا خیر و سپس در صورت زیاد بودن کرم ها ، آن ها را به دقت جدا کرده و مفقود کنید. اگر تعداد کرم ها زیاد است و یا خاک بسیار سفت است ، به طور کل خاک گلدان را با خاکی تمیز و مناسب جایگزین کنید.

وجود سفیدک روی برگ ها با رنگ سفید یا خاکستری : علت : رطوبت زیاد ، تهویه نامناسب. روش درمان : برای درمان این سفیدک های پودری ابتدا باید رطوبت محیط نگهداری بونسای را به حد متعادل برسانید و در شب گیاه را آبیاری و غبار پاشی نکنید ؛ سپس از تهویه مناسب محل مطمئن شوید. میتوانید برای کمک به درمان ، آن ها را با پنبه و یا اسفنج نیمه مرطوب تمیز کنید و روی آن ها گل گوگرد بپاشید.

وجود علائمی مانند تار عنکبوت در پشت و حاشیه برگ : علت : وجود کنه تار عنکبوتی در اثر رطوبت زیاد. روش درمان : رطوبت محیط نگهداری بونسای را به حد تعادل برسانید. برگ ها را هفته ای ۳ بار تمیز کنید و اگر میخواهید از الکل استفاده کنید ، بیشتر از دو بار در ماه این کار را انجام ندهد.

قهوه ای شدن روی برگ ها : علت : کمبود رطوبت ، پتاسیم و منیزیم. روش درمان : در فصل های گرم روزی ۱ الی ۲ بار گیاه را غبار پاشی کنید و یا از جزیره بونسای استفاده کنید. برای جبران کمبود مواد مغذی خاک از کود های حاوی پتاسیم و منیزیم مانند NPK استفاده کنید و به طور منظم به گیاه کود دهید.

✅ آفات گیاه بونسای :

۱. پروانه برگ خوار : از علائم آن وجود خوردگی و جای گاز گرفتگی روی برگ ها می باشد. برای از بین بردن این آفت ، برگ های آسیب دیده را جدا کنید و از مراکز معتبر ، سم مخصوص آفت را تهیه کنید. پس از سم پاشی در یک دوره و با فواصل زمانی تعیین شده ، گلدان شما عاری از هرگونه آفت خواهد شد.

۲. حشره مینوز : از علائم آن وجود لکه های سفید و قهوه ای روی برگ ها. برای درمان و از بین بردن این آفت باید از حشره کش ها استفاده کنید. این حشره کش ها در بازار به صورت های مختلف وجود دارد. میتوانید از متخصص گل و گیاه نیز برای تهیه سم مناسب کمک بگیرید.